Czym jest obraza uczuć religijnych?

Kwestie związane z wolnością sumienia i wyznania są niezwykle delikatną sferą życia każdego społeczeństwa. W jaki sposób zabezpiecza je polski system prawny? Czym jest obraza uczuć religijnych? Wyjaśniamy.

Czym jest obraza uczuć religijnych?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 27 grudnia 2023

Wolność sumienia i wyznania w Konstytucji

Zgodnie z artykułem 53. polskiej ustawy zasadniczej:

• każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii,

• wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie, lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie,

• wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują,

• religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób,

• wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób,

• nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych,

• nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.

Co to jest Fundusz Kościelny?Co to jest Fundusz Kościelny?Monika Świetlińska

Ponadto, według artykułu 25. Konstytucji, wszystkie kościoły i inne związki wyznaniowe mają równe prawa, organy władzy publicznej zaś:

„Zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym”.

Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania

Do analizowanej kwestii w sposób bezpośredni odwołuje się, obejmujący artykuły od 194. do 196., dwudziesty czwarty rozdział Kodeksu karnego.

Co niezwykle istotne, pierwszy z wymienionych przepisów gwarantuje takie same prawa zarówno członkom poszczególnych kościołów czy związków wyznaniowych, jak i osobom niewierzącym:

„Kto ogranicza człowieka w przysługujących mu prawach ze względu na jego przynależność wyznaniową albo bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

W myśl artykułu 195. niniejszego aktu prawnego zabronione jest także złośliwe przeszkadzanie w wykonywaniu aktów religijnych:

„Kto złośliwie przeszkadza publicznemu wykonywaniu aktu religijnego kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Tej samej karze podlega, kto złośliwie przeszkadza pogrzebowi, uroczystościom lub obrzędom żałobnym”.

Watykan — ciekawostki prawne dotyczące funkcjonowania najmniejszego państwa świataWatykan — ciekawostki prawne dotyczące funkcjonowania najmniejszego państwa świataJakub Stasak

Obraza uczuć religijnych jest natomiast przedmiotem regulacji zawartych w artykule 196.:

„Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

Czym jest obraza uczuć religijnych?

Obraza uczuć religijnych – trzy słowa, z których każde równie trudne do precyzyjnego zdefiniowania, przyjmuje się jednak, że znamiona tego czynu wyczerpują zachowania, mogące zostać odebrane przez wyznawców danej religii jako zbezczeszczenie, poniżenie czy znieważenie przedmiotów bądź miejsc kultu.

Z obrazą uczuć religijnych mamy więc do czynienia, gdy następuje działanie (lub zaniechanie działania) przybierające postać konkretnych wypowiedzi, gestów czy obrazów.

Warto podkreślić również, że do przedmiotów czci religijnej zliczają się w omawianym kontekście nie tylko rzeczy materialne, ale także imiona, inne określenia, życiowe postawy otaczanych kultem postaci i związane z nimi symbole.

Jakie są formalne przesłanki do orzeczenia nieważności małżeństwa kościelnego?Jakie są formalne przesłanki do orzeczenia nieważności małżeństwa kościelnego?Jakub Stasak

Warunkiem koniecznym dla zaistnienia przestępstwa jest tu jego publiczny charakter.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!