Ułatwienia dla młodych mam w pracy

Czasy, w których kobiety po urodzeniu dziecka rezygnowały z pracy, by całkowicie poświęcić się prowadzeniu domu, należą już do przeszłości. Bardzo wiele pań pragnie łączyć karierę zawodową z realizowaniem się w roli matek. Na szczęście na pomoc przychodzą im przywileje wynikające z kodeksu pracy oraz dobrowolne ułatwienia ze strony pracodawców.

Ułatwienia dla młodych mam w pracy
  • Alicja Skibińska
  • /
  • 29 października 2019

Według danych GUS z pierwszego kwartału 2019 roku, aż 5 mln Polaków w wieku produkcyjnym to osoby bierne zawodowo. Najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy są obowiązki związane z prowadzeniem domu, jednak nietrudno się domyślić, że kwestia ta dotyczy przede wszystkim ankietowanych płci żeńskiej – taki powód podało jedynie 10,5% mężczyzn i aż 49,3% kobiet. Nie da się ukryć, że pomimo dążenia do wyrównania układu sił między płciami, opieka nad dziećmi wciąż sprawowana jest przede wszystkim przez matki. Często mówi się, że macierzyństwo to praca na pełen etat, jednak coraz mniej Polek ma ochotę na zrezygnowanie z kariery po urodzeniu potomstwa. Część z nich, pomimo chęci zostania matkami, odkłada tę decyzję z przyczyn ekonomicznych, z powodu niestabilnej sytuacji zawodowej lub strachu przed utratą pozycji w firmie. Zgodnie z wynikami badań Work Service ponad 67% ankietowanych sądzi, że kobiety wracające na rynek pracy po urlopie macierzyńskim mają większe trudności ze znalezieniem zatrudnienia niż jakakolwiek inna grupa kandydatów.

Na szczęście prawo zapewnia młodym mamom kilka przywilejów, które mają na celu ułatwienie im powrotu do aktywności zarobkowej. Z pewnością nie zaspokajają one wszystkich potrzeb w tej sferze (m.in. wciąż brakuje miejsc w żłobkach i przedszkolach, a koszty odpłatnej opieki nierzadko dorównują dochodom z pracy etatowej), jednak bez wątpienia mogą sprzyjać godzeniu macierzyństwa z karierą.

CZYTAJ TEŻ Polskie ubóstwo ma twarz starej kobiety — niskie emerytury dla kobiet

Ciąża a praca zawodowa

Przywileje związane z macierzyństwem obowiązują już od dnia, w którym przyszła mama poinformuje pracodawcę o swojej ciąży, przedkładając odpowiednie zaświadczenie lekarskie. Od tego momentu ma prawo skorzystać z 15-minutowej przerwy po każdej godzinie spędzonej na pracy przed komputerem, a także wyjść na badanie lekarskie bez konieczności odpracowania tego czasu, o ile nie ma możliwości zrobienia tego poza godzinami pracy. Za czas spędzony w gabinecie przysługuje jej normalne wynagrodzenie. Oprócz tego kobieta w ciąży nie może pracować w godzinach nocnych (czyli między 21:00 a 7:00), realizować obowiązków zawodowych przez czas dłuższy niż 8 godzin na dobę, podnosić ciężarów większych niż 3 kg oraz pracować w pozycji stojącej dłużej niż przez 3 godziny. Jeśli realizowanie obowiązków zawodowych obejmuje czynności, których nie powinny wykonywać kobiety w ciąży lub karmiące piersią, właściciel firmy musi zwolnić zatrudnioną z realizowania tych zadań lub wyznaczyć jej inną funkcję. Dodatkowo pracodawca nie ma prawa oddelegować jej poza stałe miejsce pracy.

Powrót po urlopie macierzyńskim

Każdy rodzic, który wraca do pracy po odbyciu urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego, musi zostać przyjęty na stanowisko, które obejmował wcześniej. Jeżeli zaś z jakiejkolwiek przyczyny nie jest to możliwe, zatrudniający musi zaproponować mu stanowisko równorzędne (przy czym wynagrodzenie nie może zostać obniżone).

Każda osoba zatrudniona od co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego, z którego można skorzystać do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat. Maksymalny wymiar urlopu to 36 miesięcy, jednak co najmniej jeden z nich musi zostać wykorzystany przez drugiego rodzica. Urlop można wykorzystać w całości lub częściowo lub podzielić go na maksymalnie 5 krótszych okresów. Oprócz tego w czasie, w którym rodzicowi przysługuje prawo do urlopu wychowawczego, może on złożyć wniosek o obniżenie etatu (do wymiaru nie niższego niż połowa dotychczasowego) i pracować w ustalonym wymiarze do 36 miesięcy (a przez rok nie może zostać zwolniony).

CZYTAJ TEŻ Podróż samolotem z dzieckiem – jak się do tego przygotować?

Prawa młodej mamy

Młoda matka, która wykonuje swoje obowiązki służbowe przez więcej niż 4 godziny dziennie, ma prawo do dwóch przerw na naturalne karmienie w ciągu dnia. Każda z przerw trwa 30 minut i można je wykorzystać w dowolnym czasie. Jeżeli kobieta karmi więcej niż jedno dziecko, obie przerwy trwają zaś po 45 minut.

Rodzice opiekujących się dziećmi poniżej 4. roku życia nie mogą zostać przydzieleni do pracy w porach nocnych lub w godzinach nadliczbowych, a także zostać oddelegowani poza stałe miejsce pracy (chyba, że wyrażą na to zgodę). Ponadto matki i ojcowie dzieci w wieku nieprzekraczającym 14 lat w ciągu całego roku kalendarzowego mają prawo do zwolnienia w wymiarze 2 dni lub 16 godzin.

Dodatkowe udogodnienia

Oprócz ułatwień przygotowanych przez ustawodawcę, wiele młodych mam otrzymuje również ponadprogramowe wsparcie ze strony samych pracodawców. Coraz więcej właścicieli firm zdaje sobie sprawę z tego, że dodatkowe benefity mogą stanowić istotne argumenty przemawiające za podjęciem pracy przez matki, które nierzadko bywają przecież znakomitymi specjalistkami. Do najbardziej znaczących udogodnień należą elastyczny grafik, prawo do dodatkowego urlopu oraz możliwość pracy zdalnej. W coraz większej liczbie miejsc pracy pojawiają się również przewijaki i specjalne pomieszczenia do karmienia. Niektóre przedsiębiorstwa pozwalają na przychodzenie do pracy z dziećmi w wyjątkowych wypadkach, a nawet udostępniają żłobki lub przedszkola przy biurze.

Niestety, jak pokazał raport Pracuj.pl „Rodzice w pracy” (2018), ma do nich dostęp zaledwie 9% pracowników. Nic dziwnego, że właśnie placówki opiekuńcze przy miejscu pracy zostały wskazane jako jedno z ułatwień, których młodym matkom i ojcom najbardziej brakuje – taką odpowiedź zaznaczyło aż 71% ankietowanych.

CZYTAJ TEŻ Czy po powrocie z urlopu macierzyńskiego pracodawca może mnie zwolnić?

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!