Samowola budowlana. Kiedy można ją zalegalizować i jak to zrobić?

Co to jest samowola budowlana? Ile trzeba zapłacić za legalizację samowoli budowlanej? Jaka kara grozi za samowolę budowlaną?

Samowola budowlana. Kiedy można ją zalegalizować i jak to zrobić?
  • Mikołaj Frączak
  • /
  • 12 marca 2020

Co to jest samowola budowlana?

Samowola budowlana to prowadzenie robót budowlanych z naruszeniem przepisów. Chodzi tu przede wszystkim o naruszenie prawa budowlanego. Może to być inwestycja bez pozwolenia na budową albo bez zgłoszenia prac budowlanych, a także przeprowadzona mimo sprzeciwu organów administracji architektoniczno-budowlanej. Zanim więc zaczniemy jakąkolwiek inwestycję musimy sprawdzić, czy potrzebne będzie pozwolenie na budowę, czy też wystarczy zgłoszenie takiej inwestycji, a może nie ma w ogóle takiego wymogu.

Kto decyduje o tym, czy coś jest samowolą budowlaną?

O samowoli budowlanej decyduje inspektor nadzoru budowlanego podczas przeprowadzania postępowania administracyjnego.

Konsekwencje samowoli budowlanej

Jeśli zostanie stwierdzona samowola budowlana, to inspektor nadzoru budowlanego może nakazać rozbiórkę budynku. Rozbiórki trzeba będzie dokonać też w sytuacji, jeśli tylko część budynku została postawiona bez pozwolenia lub zgłoszenia. Trzeba ją wykonać, jeśli decyzja stanie się ostateczna, czyli wyczerpie się tryb odwoławczy. Jeśli inwestor nie wykona zaleceń inspektora budowlanego, może być ukarany grzywną. Jeśli i to nie pomoże, rozbiórka może być wykonana na koszt inwestora.

Czy samowola budowlana jest przestępstwem?

Według art. 90 prawa budowlanego samowola budowlana jest przestępstwem. W związku z tym winny takiemu czynowi może być ukarany grzywną, karą ograniczenia wolności nawet do lat 2.

Kiedy może zalegalizować samowolę budowlaną?

W określonych przypadkach samowola budowlana może być zalegalizowana. Jest to możliwe, jeśli budynek jest postawiony zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a także przepisami techniczno-budowlanymi, które pozwolą doprowadzić obiekt do stanu, który jest zgodny z prawem. Może się zdarzyć, że inspektor wstrzyma roboty budowlane i wyda wymagania, które pozwalają zalegalizować samowolę budowlaną.

Kiedy nie da się zalegalizować samowoli?

Nie da się zalegalizować samowoli, jeśli budynek nie spełnia wspomnianych warunków. Jeśli więc stwierdzona będzie niezgodność z przepisami, to samowola budowlana będzie musiała być rozebrana.

CZYTAJ TEŻ Budowa domu. Na jakiej głębokości ułożyć rurę wodociągową? Co mówi prawo

Jak zalegalizować samowolę?

Aby zalegalizować samowolę trzeba dostarczyć nadzorowi kilka dokumentów. Przede wszystkim musi to być zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o tym, że budowa jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania lub decyzję o warunkach zabudowy. Do tego trzeba dołożyć 4 egzemplarze projektu budowlanego, do którego należy dołożyć uzgodnienia i opinie. W zestawie dokumentów musi się jeszcze znaleźć oświadczenie o tym, że inwestor ma prawo do dysponowania nieruchomością.

Ile trzeba zapłacić za legalizację samowoli budowlanej?

Organ nadzoru budowlanego może ustalić wysokość opłaty za legalizację samowoli. To, w jaki sposób powinna być taka opłata obliczona, określa prawo budowlane. Opłata zależy od tzw. współczynnika kategorii obiektu i jego wielkości. I tak, jeśli legalizacja dotyczy obiektu, co do którego nie ma potrzeby uzyskiwania pozwolenia na budowę, będzie to od 2,5 do 5 tys. Jeśli budynek wymaga pozwolenia, opłata może wynosić nawet 50 tys.

Jak odwołać się od samowoli budowlanej?

Ze względu na to, że o samowoli budowlanej decyduje inspektor nadzoru, odwołanie może być złożone do wojewódzkiego inspektora lub głównego inspektora nadzoru budowlanego. W ostateczności można złożyć skargę do sądu administracyjnego. Warto pamiętać, że samowola budowlana nie ulega przedawnieniu.

CZYTAJ TEŻ Czy można sprzeciwić się budowie masztu telefonii komórkowej?

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!