Co to jest skarga pauliańska?

• Martyna Kowalska
• /
• 6 maja 2020

Może się zdarzyć, że dłużnik ukrywa swój majątek po to, by wierzyciele nie byli w stanie odzyskać swoich pieniędzy. Wtedy sprzedaje to co ma innej osobie albo przekazuje jej w darowiźnie. Pogarsza to znacząco sytuację wierzyciela. W takim przypadku wierzyciel może powołać się na instytucję skargi pauliańskiej.

Co to jest skarga pauliańska?

Skarga pauliańska daje możliwość dochodzenia roszczeń, gdy dłużnik spowodował, że wierzyciel jest pokrzywdzony, a korzyść odniosła osoba trzecia. W takiej sytuacji wierzyciel może żądać, aby czynność ta była uznana za bezskuteczną, jeśli dłużnik sprzedał lub podarował swoje składniki majątku w tym celu, aby stratę poniósł wierzyciel.

Skargę pauliańską składa się w formie pozwu. Jeśli okaże się, że osoba, która zakupiła w bardzo atrakcyjnej cenie majątek dłużnika albo otrzymała go w darowiźnie i już zdążyła nim rozporządzić np. sprzedając go, to wtedy pozew trzeba złożyć bezpośrednio wobec osoby, która nabyła ten majątek.

CZYTAJ TEŻ Emocjonalna tarcza antykryzysowa na czas pandemii. Gdzie szukać wsparcia psychologicznego?

Najważniejsze jest jednak to, że w pozwie trzeba wykazać, że osoba trzecia, która nabyła majątek dłużnika wiedziała, że cała transakcja została zawarta, by uchronić się przed odpowiedzialnością za długi. Może to być trudne do udowodnienia więc prawo zakłada, że przyjmuje się domniemanie, że jeśli majątek został przekazany przez dłużnika osobie bliskiej, to musiała ona wiedzieć o tym, że czynność ta została przeprowadzona w celu ucieczki przed wierzycielami. Warto wiedzieć, że osobą trzecią może być np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest związana z dłużnikiem (np. jest jej zarządzającym). W przypadku, gdy majątek został przekazany nieodpłatnie osobie trzeciej, to uznaje się, że nie musi ona wiedzieć, że czynność została dokonana przez dłużnika po to, by wierzyciel nie był w stanie odzyskać swoich pieniędzy.

Jakie są skutki skargi pauliańskiej?

Skarga pauliańska nie powoduje, że umowa, którą dłużnik zawarł z osobą trzecią jest nieważna. Wierzyciel może jednak dochodzić swoich pieniędzy z majątku dłużnika, który został przekazany osobie trzeciej.

CZYTAJ TEŻ Emocjonalna tarcza antykryzysowa na czas pandemii. Gdzie szukać wsparcia psychologicznego?

Czy osoba trzecia jest chroniona?

Wobec tego powstaje pytanie, czy prawo chroni osobę trzecią, która skorzystała na tym, że przejęła lub kupiła w atrakcyjnej cenie majątek dłużnika, bo ten chciał uchronić się przed odpowiedzialnością wobec wierzyciela. Tak, zdecydowanie. Będzie ona mogła zwrócić się z roszczeniem o wyrównanie ewentualnych szkód. Prawnie możemy tu wykorzystać przepisy dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia się.

Wierzyciel może też powołać się na przepisy kodeksu cywilnego. Art. 59 kodeksu cywilnego zakłada, że jeśli wykonanie tej czynności spowoduje, że nie można zrealizować roszczenia osoby trzeciej, to można ją uznać za bezskuteczną. Warto pamiętać, że aby umowy nie można uznać za bezskuteczną, musi minąć rok od jej zawarcia.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.