Ratownik czy rodzice? Kto odpowiada za bezpieczeństwo dzieci nad wodą?

Na stonie policja.pl znajdziemy smutne statystyki — od 1 do 25 czerwca tego roku utonęły już 92 osoby. W 2018 roku na terenie Polski utonęło 545 osób, w tym 33 dzieci. Wakacje w tym roku zaczęły się wyjątkowo wcześnie. Woda podczas czerwcowego przedłużonego weekendu zabrała aż 17 ofiar. To właśnie w ten pierwszy wakacyjny weekend w zbiorniku wodnym Hubertus utopił się 12-letni chłopiec. Jak zadbać o bezpieczeństwo dzieci nad wodą?

Ratownik czy rodzice? Kto odpowiada za bezpieczeństwo dzieci nad wodą?
  • Dorota Kraskowska
  • /
  • 26 czerwca 2019

Na stronie Serwis Kąpielowy prowadzonej przez Główny Inspektorat Sanitarny publikowany jest wykaz wszystkich bezpiecznych kąpielisk w Polsce: https://sk.gis.gov.pl/index.php/kapieliska. Znajdziesz tam następujące informacje:

  • nazwę i adres kąpieliska,
  • ile trwa sezon kąpielowy w danym miejscu,
  • w jakich godzinach można się kąpać,
  • jakość wody — datę ostatniego badania jakości wody lub informacja o braku aktualnych badań,
  • klasyfikację kąpieliska — określoną liczbą gwiazdek:
    • jedna gwiazdka: dostateczna,
    • dwie gwiazdki — dobra,
    • trzy gwiazdki — doskonała.

Aktualnie w wykazie znajduje się 610 dostępnych kąpielisk w Polsce.

Kąpielisko zorganizowane a prowizoryczne

Ustawa z 18 lipca 2001 roku Prawo wodne definiuje kąpielisko jako wyznaczony uchwałą rady gminy, wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę osób kąpiących się, określoną w uchwale rady gminy w sprawie wykazu kąpielisk, pod warunkiem, że w stosunku do tego kąpieliska nie wydano stałego zakazu kąpieli.

Z kolei Rozporządzenie Rady Ministrów z 6 maja 1997 roku w sprawie warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne rozróżnia rodzaje kąpielisk na:

  • kąpieliska zorganizowane (położone nad obszarem wodnym, dysponujące plażą, na stałe przystosowane do kąpieli, z wyznaczonymi i trwale oznakowanymi strefami kąpieli, wyposażone w urządzenia sanitarne oraz inne urządzenia takie jak pomosty, natryski i szatnie),
  • kąpieliska prowizoryczne (położone nad obszarem wodnym, dysponujące plażą, przystosowane do sezonowego wykorzystania, z miejscem do kąpieli prowizorycznie oznakowanym oraz wyposażone w urządzenia sanitarne.

Nie zostawiaj dowodu w wypożyczalni sprzętuNie zostawiaj dowodu w wypożyczalni sprzętu Anna Malinowska

Kąpielisko to nie basen

Kąpieliska podlegają odrębnym przepisom niż pływalnie (baseny kąpielowe). Pływalnia to obiekt wyposażony w sztuczny zbiornik wodny (basen) przeznaczony do kąpieli, mający trwałe brzegi i dno, zaopatrywany w wodę przepływową, oraz wyposażony w urządzenia sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie mogą być kryte lub odkryte.

Każda pływalnia ma swój regulamin i trzeba się do niego bezwzględnie stosować. Utonięcia na basenie zdarzają się niezwykle rzadko. Statystyki jasno wskazują, że najczęściej do utonięć dochodzi w rzekach i jeziorach, najrzadziej — w morzu.

Ilu ratowników musi być na kąpielisku a ile na pływalni?

Normy dotyczące liczby ratowników na poszczególnych rodzajach obszarów wodnych dokładnie określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z 23 stycznia 2012 roku w sprawie minimalnych wymagań dotyczących liczby ratowników zapewniających stałą kontrolę wyznaczonego obszaru wodnego:

  • kąpieliska śródlądowe — na każde 100 m linii brzegowej — jeden ratownik wodny od strony lądu i jeden ratownik wodny od strony lustra wody, przebywający na łodzi lub platformie umożliwiającej obserwację i umieszczonej poza strefą dla umiejących pływać,
  • kąpieliska nadmorskie — na każde 100 m linii brzegowej — trzyosobowe zespoły ratowników wodnych, w tym co najmniej jeden ratownik od strony lustra wody, miejsca okazjonalne wykorzystywane do kąpieli — dwóch ratowników wodnych,
  • pływalnie o długości do 25 m — jeden ratownik wodny, pływalnie o długości 25-50 m — dwóch ratowników wodnych,
  • pływalnie o długości powyżej 50 m — trzech ratowników wodnych,
  • inne obiekty o łącznej powierzchni powyżej 100 m2 i głębokości ponad 0,4 m w najgłębszym miejscu lub głębokości powyżej 1,2 m — co najmniej jeden ratownik wodny.

Mrożonki, przeterminowane produkty, brudne lodówki, czyli wakacyjne przekręty restauratorówMrożonki, przeterminowane produkty, brudne lodówki, czyli wakacyjne przekręty restauratorów Dorota Kraskowska

Bezpieczne dziecko na kąpielisku

Dziecko na kąpielisku musi przebywać pod opieką dorosłego, natomiast zorganizowane grupy dzieci lub młodzieży — pod opieką jednego wychowawcy i przynajmniej jednego ratownika. Kąpielisko musi być sprawdzone pod względem bezpieczeństwa i odpowiednio wydzielone.

Pływać można tylko na wyznaczonym obszarze, odpowiednio oznakowanym różnokolorowymi bojami określającymi głębokość wody:

  • boje czerwone — najbezpieczniejsze miejsce do kąpieli, woda ma tutaj głębokość do 1,3 m, co oznacza, że jeśli nie masz karty pływackiej, nie przekraczaj linii wyznaczonej przez czerwone boje,
  • boje żółte — wyznaczają granice kąpieliska, uwaga — woda ma tutaj głębokość ok. 4 m więc jest przeznaczona tylko dla dobrze pływających.

Jeszcze 7 lat temu było odwrotnie — boje żółte oznaczały płytkie miejsca do kąpieli, czerwone — głębokie. Zmianę oznakowania wprowadziło rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z 3 marca 2012 roku w sprawie sposobu oznakowania i zabezpieczenia obszarów wodnych.

A co oznaczają różnokolorowe flagi na maszcie kąpieliska? To sygnał, kiedy można wchodzić do wody bezpiecznie, a kiedy obowiązuje całkowity zakaz kąpieli:

  • flaga biała — tylko wtedy możesz wchodzić do wody, kąpielisko jest nadzorowane przez ratownika,
  • czerwona flaga - absolutny zakaz wchodzenia do wody, jest niebezpiecznie, w miejscu wydarzyły się wcześniej wypadki lub aktualnie trwa akcja ratunkowa,
  • brak flagi - kąpielisko nie jest strzeżone przez ratownika.

10 zasad bezpieczeństwa dziecka nad wodą

  1. Przede wszystkim — OPIEKA! Nad wodą mogą przebywać tylko dzieci pod nadzorem osób dorosłych. To, że kąpielisko jest oznaczone białą flagą i nadzorowane przez ratownika nie oznacza, że z rodziców i dorosłych opiekunów spada odpowiedzialność. Niedopuszczalne jest pozostawianie dziecka na kąpielisku pod opieką ratownika. To rodzice i opiekunowie są odpowiedzialni za bezpieczeństwo swoich dzieci na kąpielisku.
  2. Nigdy nie kąp się z dzieckiem w nieznanej wodzie — pływaj tylko w miejscach wyznaczonych i dodatkowo strzeżonych przez ratowników.
  3. Pilnuj granic kąpieliska wyznaczonych bojami — najbezpieczniejsza strefa jest ograniczona czerwonymi bojami: tu głębokość wody to max 1,3 m.
  4. Nigdy nie wchodź z dzieckiem do wody oznakowanej zakazem kąpieli, nawet, jeśli uznasz, że woda jest płytka i nurt spokojny. Zakaz kąpieli oznacza szczególnie niebezpieczne miejsca, w których zabawa może skończyć się tragicznie. Zakazem kąpieli mogą być objęte np. ujęcia wodne, progi wodne, szlaki żeglowne, rzeki o bystrym nurcie, wody trudno dostępne, o stromych brzegach, zarośnięte.
  5. Pływać mogą tylko dzieci zdrowe. Przeziębienie, zażywane leki (zwróć szczególna uwagę na antybiotyki czy leki przepisane przez psychiatrę dziecięcego), ból głowy, niedawno przebyta choroba — to wyraźne przeciwwskazania do kąpieli.
  6. Nie pozwalaj wchodzić dziecku do wody zaraz po posiłku, pływanie z pełnym żołądkiem jest równie niebezpieczne, jak pływanie po intensywnym wysiłku.
  7. Nie pozwalaj wchodzić dziecku do wody wtedy, kiedy jego skóra jest nadmiernie opalona, po zetknięciu z zimną wodą może pojawić się u dziecka wstrząs termiczny.
  8. Opalanie się na wodzie jest szczególnie niebezpieczne — woda przyciąga promienie słoneczne i ani się obejrzysz, a twoja pociecha będzie spalona na raka. Nie jest łatwo wyciągnąć malucha z wody, bo jak wiadomo — dzieciaki uwielbiają taplać się w wodzie. Wchodź do wody razem z małym dzieckiem i zabezpiecz jego skórę kremem do opalania z odpowiednim filtrem. Nigdy nie spuszczaj z oczu dziecka na pływającej zabawce — chwila nieuwagi i dziecko może zbyt szybko oddalić się od brzegu.
  9. Jeśli korzystasz ze sprzętu pływającego (kajaki, rowery wodne) zawsze ubieraj siebie i dziecko w kamizelkę ratunkową.
  10. Naucz dziecko pływać. Dziś większość szkół oferuje w ramach wychowania fizycznego zajęcia na basenie. Pilnuj, aby twoja pociecha nie wykręcała się od tych lekcji, a jeśli tak się dzieje — kup rodzinny karnet na basen i zostań jego najlepszym nauczycielem pływania.

Ratunku, człowiek tonie! Co robić?

Jeśli zauważysz tonącego lub wypadek nad wodą, jak najszybciej wezwij profesjonalne służby ratownicze. Jeśli na kąpielisku nie ma nadzoru ratownika, dzwoń pod nr 112, 999 lub 601 100 100 (pogotowie WOPR).

I pamiętaj — mierz siły na zamiary i nie udzielaj pomocy samodzielnie, jeśli nie jesteś dobry pływakiem. A jeśli udało ci się wyciągnąć tonącego samodzielnie z wody, a poszkodowany jest przytomny, nie pozwalaj mu wstać, pozycja horyzontalna jest najbezpieczniejsza dla podtopionego. Nawet jeśli poszkodowany odzyska przytomność, nie rezygnuj z wezwania pomocy — podtopienie niesie ze sobą groźne skutki uboczne, pomoc lekarza jest niezbędna.

Ratownicy przestrzegają przed samodzielnym ratowaniem tonącego, w zamian podają metodę polegającą na współpracy, którą można zastosować do czasu przybycia profesjonalnej pomocy — tzw. łańcuch pomocy — tam, gdzie jest płytka woda ustawiają się osoby nie potrafiące pływać, im dalej i głębiej — dobrzy pływacy. Osoba znajdująca się najbliżej tonącego podaje mu rękę lub jakikolwiek przedmiot, którego może chwycić się tonący. Dzięki współpracy całego zespołu wzrasta możliwość uratowania poszkodowanego.

Przyczyny utonięć są najczęściej banalne — brak dostatecznych umiejętności pływania, przecenianie swoich sił, brawura, ignorowanie przepisów oraz niestety alkohol i środki odurzające. W 2018 roku alkohol był przyczyną utonięcia aż 126 osób. Na statystyki za 2019 rok czekamy...

Wypadek na wakacjach po alkoholu? Ubezpieczyciel i tak wypłaci odszkodowanieWypadek na wakacjach po alkoholu? Ubezpieczyciel i tak wypłaci odszkodowanie Martyna Kowalska

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!