Co w praktyce oznacza przymiotnik narodowy w nazwach instytucji kultury?

Kultura w polskim systemie prawnym

Szczególna rola kultury w życiu człowieka znajduje swój wyraz już w pierwszych artykułach Konstytucji RP.

Artykuł 5, obok dbania o bezpieczeństwo obywateli, nakłada na organy państwowe obowiązek troski o dziedzictwo narodowe.

Kultura pojmowana jest jako gwarancja trwania i rozwoju narodu, źródło jego tożsamości (art.6). Każdy obywatel naszego kraju ma ponadto zagwarantowaną wolność twórczości artystycznej oraz wolność korzystania z dóbr kultury (art. 73), wolności te dotyczą również obywateli polskich należących do mniejszości narodowych i etnicznych (art.35).

Boom frekwencyjny w polskich muzeach. Dane potwierdza resort kulturyAnna Malinowska

Pozostałe obowiązujące aktualnie akty prawne, które regulują sposób prowadzenia i funkcjonowania instytucji kultury oraz dostępu do nich to min.:

• ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,

• ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii,

• rozporządzenia ministerialne,

• Europejska Konwencja Kulturalna z dnia 19 grudnia 1954 r.

Podział instytucji kultury

Podstawowy podział instytucji kultury w Polsce obejmuje dwie grupy:

• instytucje artystyczne,

• inne instytucje kultury

Zastosowane rozróżnienie wynika przede wszystkim ze sposobu, w jaki prowadzona jest działalność danej instytucji.

Teatry, filharmonie czy opery zaliczane są do grupy pierwszej, ponieważ działają w ramach sezonów artystycznych.

Zasadniczy tryb funkcjonowania kin, muzeów, bibliotek czy domów kultury jest zaś charakteru tego pozbawiony.

Pomoc przy pracy domowej? Rusza internetowa biblioteka i muzeum w jednymAnna Malinowska

Wychodząc naprzeciw społecznym oczekiwaniom, w ramach jednej instytucji kultury prowadzonych jest dziś często wiele działań artystycznych, galerie sztuki stają się miejscem organizacji performatywnych spektakli, a muzealne wystawy „ożywają” przy użyciu najnowszych technologii.

Pochodząca sprzed ponad 30 lat ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej jest więc na bieżąco nowelizowana i dostosowywana do zmieniających się realiów.

Państwowe instytucje kultury

Reprezentowane przez organy władzy publicznej każdego szczebla państwo polskie ma obowiązek mecenatu nad działalnością kulturalną.

Mecenat ten może jednak przybierać różne formy, uzależnione min. od modelu organizacyjnego danej jednostki.

Podstawowe przewidziane prawem formy organizacyjne instytucji kultury to:

• instytucje państwowe,

• instytucje samorządowe

Artykuł 21, przywoływanej już wielokrotnie, ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, przewiduje jednak możliwość wspólnego prowadzenia instytucji kultury przez więcej niż jeden podmiot.

W rezultacie praktycznego zastosowania niniejszego przepisu Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prowadzi jako wspólne 71 instytucji kultury (stan na 23 stycznia 2023 roku), które zlokalizowane są we wszystkich 16 województwach.

Jak zdobyć stypendium od ministra kultury? Trwa nabór wnioskówMichał Górecki

Właśnie MKiDN przejmuje w tych przypadkach część zobowiązań, jakie na organizatorów instytucji kultury nakłada ustawodawca.

Nadzorowanie powyższych kwestii należy do zadań, działającego w ramach ministerstwa, Departamentu Narodowych Instytucji Kultury.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.